|
Świątynie |
|
|
Katolickie cerkwie bizantyjsko-słowiańskie w Polsce
* Cerkiew parafialna pw. św. Nikity Męczennika oraz Sanktuarium Unitów Podlaskich w Kostomłotach
Boska Liturgia sprawowana jest regularnie w każdą niedzielę i święta wg kalendarza gregoriańskiego. W soboty odprawiana jest Wieczernia (nieszpory).
* Cerkiew pw. św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowie Starym - kościół filialny rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Janowie Podlaskim.
Boska Liturgia sprawowana jest w pierwszą sobotę grudnia z okazji odpustu św. Mikołaja.
* Cerkiew pw. św. Mikołaja Cudotwórcy i Podwyższenia Krzyża Świętego w Horodle - kościół filialny rzymskokatolickiej parafii św. Jacka w Horodle.
Kościoły rzymskokatolickie
miejsca sprawowania Boskiej Liturgii
* Kościół Św. Ducha w Białymstoku
Boska Liturgia sprawowana jest regularnie w każdą niedzielę w dolnym kościele.
* Bazylika Narodzenia NMP w Chełmie
Boska Liturgia sprawowana jest 23 stycznia w dniu wspomnienia Unickich Męczenników Podlaskich z Pratulina.
Kościoły i cerkwie poneounickie w Polsce
* Rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Praksedy w Dokudowie
* Rzymskokatolicki kościół filialny pw. Świętego Ducha parafii św. Anny w Kodniu
* Prawosławna cerkiew filialna pw. św. Paraskewii w Holi (obecnie św. Antoniego Pieczerskiego) parafii Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Horostycie
* Rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Świętej Trójcy w Połoskach
* Kościół pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Starym Bublu - filia rzymskokatolickiej parafii św. Antoniego Padewskiego w Gnojnie
* Prawosławna cerkiew parafialna pw. św. Jana Teologa w Terespolu
|
|
Ostatnia aktualizacja ( Thursday, 02 September 2021 )
|
|
|
Święci i błogosławieni |
|
|
Święci i błogosławieni
bł. Anicet Hryciuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
św. Antoni Pieczerski - mnich i asceta, dał początek życiu monastycznemu na Rusi
bł. Bartłomiej Osypiuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
św. Bazyli Wielki - pisarz wczesnochrześcijański, Ojciec i Doktor Kościoła
św. Cyryl - grecki misjonarz, twórca obrządku słowiańskiego, patron Europy
bł. Daniel Karmasz - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Filip Geryluk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Ignacy Frańczuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Jakym Seńkiwski - męczennik, ihumen (przeor) monasteru bazyliańskiego w Drohobyczu
bł. Jan Andrzejuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
św. Jan Chryzostom - Doktor Kościoła, patron kaznodziejów i rekolekcjonistów
bł. Jozafat Kocyłowski - męczennik, unicki biskup Przemyśla, bazylianin
św. Jozafat Kuncewicz - męczennik, unicki biskup Połocka, bazylianin
bł. Konstanty Bojko - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Konstanty Łukaszuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Leonid Fiodorow - egzarcha dla Rosjan grekokatolików
bł. Łukasz Bojko - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Maksym Hawryluk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
św. Metody - grecki misjonarz, twórca obrządku słowiańskiego, patron Europy
bł. Michał Wawrzyszuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
św. Mikołaj Cudotwórca - biskup Miry, uczestnik soboru powszechnego w Nicei
bł. Mikołaj Czarnecki - wizytator apostolski obrządku bizantyjsko-słowiańskiego
św. Nikita - męczennik, patron katolickiej parafii bizantyjsko-słowiańskiej w Kostomłotach
bł. Onufry Wasyluk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Pawlo Gojdycz - biskup, obrońca praw mniejszości rusińskiej
w Czechosłowacji, bazylianin
bł. Sewerian Baranyk - męczennik, ihumen (przeor) monasteru bazyliańskiego w Drohobyczu
św. Teodor Studyta - twórca kodeksu pokutnego i zasad ubóstwa
św. Teodozjusz Pieczerski - propagator na Rusi reguły św. Teodora Studyty
bł. Wincenty Lewoniuk - jeden z trzynastu podlaskich męczenników unickich
bł. Witalij Bajrak - męczennik, ihumen (przeor) monasteru bazyliańskiego w Drohobyczu
Link zewnętrzny:
Święci obrządku greckiego czczeni przez Kościół Katolicki na www.cyrylimetody.marianie.pl
|
|
Ostatnia aktualizacja ( Wednesday, 22 December 2010 )
|
|
|
Zwierzchnicy Kościoła bizantyjsko-słowiańskiego (neounickiego) |
|
|
Zwierzchnicy Kościoła katolickiego obrządku
bizantyjsko-słowiańskiego (neounickiego)
 
1924-1939 – bp Henryk Przeździecki, ordynariusz na terenie Diecezji Siedleckiej
1939-1946 – bp Czesław Sokołowski, Administrator Apostolski Diecezji Siedleckiej
1946-1948 – kard. August Hlond, Delegat Stolicy Apostolskiej
1948-1949 – kard. Adam Sapieha, ordynariusz dla duchowieństwa i wiernych obrządku
greckokatolickiego
1949-1981 – kard. Stefan Wyszyński, od 1949 Delegat Stolicy Apostolskiej,
od 1964 ordynariusz obrządków wschodnich w Polsce
1981-2007 – kard. Józef Glemp, ordynariusz obrządków wschodnich w Polsce
2007-2015 – bp Zbigniew Kiernikowski, Delegat Stolicy Apostolskiej
od 2016 – bp Kazimierz Gurda, biskup siedlecki
|
|
Ostatnia aktualizacja ( Thursday, 18 February 2016 )
|
|
|
W służbie jedności Kościołów |
|
|
W służbie jedności Kościołów
 
 Jezus Chrystus rozesłał Apostołów na cały świat słowami: “Idźcie i nauczajcie wszystkie narody” (Mt 28,19). Posłuszni temu nakazowi Apostołowie rozeszli się po różnych regionach ówczesnego świata. Św. Piotr Apostoł głosił Ewangelię m.in. w Rzymie. Tam po jego śmierci na kanwie kultury rzymskiej i języka łacińskiego w ciągu wieków wykształcił się taki sposób sprawowania nabożeństw, który nazywamy obrządkiem rzymskim (łacińskim). Starszy brat św. Piotra - Apostoł Andrzej, jak głosi tradycja, przyniósł światło wiary Grekom. Antyczna kultura grecka stała się bazą , na której w ciągu wieków ukształtował się obrządek grecki (zwany inaczej bizantyjskim). W tych dwóch obrządkach rozprzestrzeniło się chrześcijaństwo w Europie w ciągu pierwszego tysiąclecia. (Poza Europą ukształtowały się inne obrządki, np. koptyjski w Egipcie, etiopski w Etiopii, syryjski i chaldejski na Bliskim Wschodzie, ormiański wśród Ormian itp.). Mimo różnorodności obrządków Kościół rzymski i Kościoły wschodnie w pierwszym tysiącleciu pozostawały w jedności. Związkowi miłości między Kościołami przewodził następca św. Piotra - biskup Rzymu (papież). Warto pamiętać, że wielu papieży było z pochodzenia Grekami.
Pierwszym państwem słowiańskim, które przyjęło chrześcijaństwo, było Wielkie Księstwo Morawskie. Pochodzący z rodziny grecko-słowiańskiej z Tesalonik, należący do duchowieństwa greckiego, święci Cyryl i Metody, podjęli w roku 863 misję na Morawach i stali się Apostołami Słowian. Utworzyli oni dla języka słowiańskiego alfabet i przetłumaczyli na język Słowian greckie księgi liturgiczne oraz część Pisma świętego. (Już po śmierci Cyryla i Metodego Słowianie przyjęli inną wersję alfabetu, zwaną cyrylicą , na cześć św. Cyryla). Biskup Rzymu - Hadrian II - w roku 868 zatwierdził używanie języka słowiańskiego w liturgii i wyświęcił Metodego na pierwszego biskupa dla Słowian. Odtąd Europa zaczęła chwalić Boga w liturgii w trzech językach: greckim, łacińskim i słowiańskim.
Początek drugiego tysiąclecia zaznaczył się rozłamem w rodzinie chrześcijańskiej Europy. W roku 1054 doszło do zerwania wspólnoty i jedności między Kościołem wschodnim (bizantyjskim) a Kościołem zachodnim (łacińskim). Ukształtowały się dwa niezależne (obce sobie) środki władzy kościelnej w Rzymie i Konstantynopolu. Od tej pory na określenie chrześcijan związanych z Konstantynopolem przyjęła się nazwa ”prawosławni” a związanych z Rzymem ”rzymskokatolicy”. Do tego czasu nazwy ”prawosławny” (tzn. prawowierny) i ”katolicki” (tzn. powszechny) używane były zamiennie i dopełniająco.
Po kilku wiekach podjęto starania o przywrócenie jedności między Rzymem a Konstantynopolem. Jedność po łacinie znaczy ”unio”. Stąd wspólnotę obrządku greckiego (bizantyjskiego), która nawiązała łączność z Kościołem rzymskim nazwano Kościołem Unickim (Cerkwią Unicką).
Na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów (obejmującej Koronę oraz zamieszkałe przez prawosławną ludność ruską Wielkie Księstwo Litewskie) doszło do unii kościelnej między biskupami ruskimi i Kościołem rzymskim. Unię podpisano w Brześciu Litewskim (dziś na Białorusi) w roku 1596. W 1996 r. obchodziliśmy 400-lecie Unii Brzeskiej.
Spadkobiercami Unii Brzeskiej w Polsce aktualnie są: Ukraiński Kościół Greckokatolicki oraz neounicka parafia w Kostomłotach.
Metropolia przemysko-warszawska Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego obejmuje ponad 100 parafii zarówno na terenie tradycyjnego zamieszkiwania grekokatolików (tzn. teren dawnego zaboru austriackiego), jak też na ziemiach zachodnich i północnych Polski, dokąd grekokatolicy zostali wysiedleni przez komunistów w ramach represyjnej akcji “Wisła” w roku 1947.
Skasowana przez carat w zaborze rosyjskim Unia została odnowiona (stąd nazwa ”neounia”) na terenie Chełmszczyzny i Podlasia w latach międzywojennych w Drugiej Rzeczypospolitej. Z 10 parafii istniejących przed wojną w dzisiejszych granicach Polski, po latach reżimu komunistycznego ostała się jedyna parafia neounicka w Kostomłotach nad Bugiem na Podlasiu (14 km od Terespola). Stanowi ona dziś Sanktuarium Unitów Podlaskich.
 Wieś Kostomłoty jest wspomniana w dokumentach historycznych w roku 1412, kiedy to wielki książę litewski Witold (brat Władysława Jagiełły) uposażył nią klasztor augustianów w Brześciu.  Parafia w Kostomłotach założona została w roku 1631 a więc już po Unii Brzeskiej. Z tego roku pochodzi zabytkowa ikona patrona cerkwi - świętego męczennika Nikity (zm. 370r.). Z tym rokiem związana też jest budowa zabytkowej cerkwi, która  została przebudowana w roku 1852. Do ważniejszych zabytków należy też ikona Bogurodzicy z Dzieciątkiem (Hodigitria) z XVII w.,  ikona Chrystusa Pantokratora z XVII w. i czwarta też z XVII w - Desisis: Chrystus na tronie po bokach zaś Maryja i św. Jan Chrzciciel. Na 350-lecie parafii (w 1981 r.) przeprowadzono kapitalny remont cerkwi. W ostatnich  latach (dzięki ofiarom parafian, przyjaciół i pielgrzymów) położono temperową polichromię i wyzłocono ikonostas. W 1999 r. postawiono nową cerkiewkę - polowy ołtarz - pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Jest to pomnik Jubileuszu 2000-lecia. Ma przypominać, że przemienieni mamy wejść w trzecie tysiąclecie.
W lipcu 1998 r. Ks. Kard. Glemp, ks. bp Jan Mazur i ks. bp Henryk Tomasik przywieźli do Kostomłotów pokaźną część Czcigodnych Relikwii błogosławionych Męczenników unickich z Pratulina, które przyjęto z entuzjazmem w obecności około dwóch tysięcy wiernych, a młodzieżowy chór z Terespola odśpiewał Akatyst do Unickich Męczenników ułożony przez o. archimandrytę Romana Piętkę.
Jurysdykcyjnie parafia unicka w Kostomłotach obecnie podlega bezpośrednio biskupowi siedleckiemu. Jako Ordynariusze unitów podlaskich parafię w Kostomłotach wizytowali: Sługa Boży Kardynał Stefan Wyszyński (1974 r.), a J.Em. Ks. Prymas Józef Glemp był już w Kostomłotach pięć razy. Do wielu dostojnych Gości należy zaliczyć też Kardynała Henryka Gulbinowicza. Odwiedzili też parafię: unicki metropolita Jan Martyniak (kilkakrotnie), unicki arcybiskup Myrosław Marusyn z Watykanu, ks. bp Lubomyr Huzar (unicki ze Lwowa), ks. bp Julian Woronowski (unicki z Drohobycza), ks. bp Jan Mazur (kilkakrotnie), ks. bp Wacław Skomorucha, ks. bp Henryk Tomasik, ks. bp Kazimierz Romaniuk, ks. bp Stanisław Kędziora, ks. bp Zbigniew Kraszewski, o. Archimandryta Sergiusz Gajek, wizytator z ramienia Watykanu dla unitów na Białorusi (wielokrotnie). Wielu też świeckich wielkich ludzi zwiedzało Kostomłoty. A 10. X. 1999 r. uczestniczył w liturgii Pan Maciej Płażyński, Marszałek Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej wraz z małżonką. Kilka razy też był potomek w prostej linii kodeńskich Sapiehów, książę Michał Sapieha.
Od 1969 do 2007 roku duszpasterstwo w Kostomłotach prowadziło Zgromadzenie Księży Marianów (O. Archimandryta Roman Piętka mic).
Parafia unicka w Kostomłotach stała się w ostatnich latach Sanktuarium Unitów Podlaskich. Sanktuarium odwiedza rocznie ok. 70 000 pielgrzymów idących szlakiem unickim.
Przy parafii istnieje też Centrum Ekumeniczne, które jest ośrodkiem rekolekcyjnym dla grup młodzieżowych z kraju i z zagranicy. W miesiącach letnich z rekolekcji ekumenicznych i kursów ewangelizacyjnych prowadzonych w Centrum korzysta ok. 250 osób młodych ludzi: licealistów i studentów oraz młodych małżeństw. W ostatnich latach w rekolekcjach brały udział grupy z Czech, Słowacji, Estonii, Łotwy, Rosji, Białorusi (zarówno katolicy jak też niekiedy ewangelicy i prawosławni). Niekiedy pojawiają się goście z Francji, Irlandii, Niemiec, Malty itp.
W Sanktuarium Unitów Podlaskich i w Centrum Ekumenicznym pielgrzymi i uczestnicy rekolekcji spotykają się z obiektywną informacją o chrześcijaństwie wschodnim i o powszechności Kościoła w różnorodności tradycji liturgicznych. W Kostomłotach unika się ducha polemiki międzywyznaniowej. Duszpasterze obiektywnie i życzliwie przedstawiają Braci Prawosławnych, z którymi parafia kostomłocka utrzymuje życzliwe, nieoficjalne kontakty.
Tekst opracował: o. archim. Roman Piętka MIC, www.cyrylimetody.marianie.pl
|
|
Ostatnia aktualizacja ( Monday, 03 February 2020 )
|
|
|
